*เป็นจริง*

น. หลักกฎหมายที่ไม่ยอมให้อ้างหรือพิสูจน์ข้อเท็จจริงให้ผิดไปจากข้อเท็จจริงที่ปรากฏตามพฤติการณ์ ไม่ว่าข้อเท็จจริงที่ปรากฏนั้นจะเป็นจริงหรือไม่ก็ตาม.

เรียกการเล่นที่ลวงตาให้เห็นเป็นจริง ว่า เล่นกล

(กะวี) น. ผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญในศิลปะการประพันธ์บทกลอน จำแนกเป็น ๔ คือ ๑. จินตกวี แต่งโดยความนึกคิด ๒. สุตกวี แต่งโดยได้ฟังมา ๓. อรรถกวี แต่งตามความเป็นจริง ๔. ปฏิภาณกวี แต่งโดยฉับพลันทันที.

(-เคฺลื่อน) ก. ผิดจากความเป็นจริง, ไม่ตรงตามความเป็นจริง, เคลื่อนคลาด ก็ว่า.

ก. ผิดจากความเป็นจริง, ไม่ตรงตามความเป็นจริง, คลาดเคลื่อน ก็ว่า.

ก. เสแสร้งเพื่อให้เข้าใจว่ามีสถานะดีกว่าที่เป็นจริง.

ก. พูดทึกทักเอาราวกับเป็นจริง เพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งยอมรับ.

(ตัดตะวะ-) น. ความเป็นอย่างนั้น, ความเป็นจริง.

น. ตาที่มองเห็นสีผิดไปจากสีที่เป็นจริง เนื่องจากประสาทตาที่รับรู้สีพิการหรือเจริญไม่เต็มที่.

รู้สิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง ในคำว่า พระพุทธเจ้าเป็นผู้ตื่นแล้ว

ก. พูดแสดงความรู้ความสามารถหรือฐานะในลักษณะที่ตํ่ากว่าที่เป็นจริง.

น. ข้อความที่พิสูจน์แล้วว่าเป็นจริง และใช้ในการอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ข้อความอื่นได้ เช่น ทฤษฎีบททางเรขาคณิต.

ก. ตู่เอาเป็นของตัว, ถือเอาเป็นจริงเป็นจัง, เหมาเอาว่าเป็นอย่างนั้นอย่างนี้.

ที่สะท้อนตรงกับความเป็นจริง ในคำว่า กระจกเที่ยง

น. แง่มุมและผลในทางกฎหมาย (ล. de jure), ต่างกับ พฤตินัย คือ แง่มุมในทางความเป็นจริง (ล. de facto).

น. ความเป็นจริง เช่น ว่าไปตามเนื้อผ้า.

น. เรียกตาที่มองเห็นสีผิดไปจากสีที่เป็นจริง เนื่องจากประสาทตาที่รับรู้สี พิการหรือเจริญไม่เต็มที่ ว่า ตาบอดสี.

(ปฺรักปฺรำ) ก. กล่าวโทษหรือให้การใส่ร้ายเกินความเป็นจริง.

น. สิ่งที่เสียหรือสูญหายไปมักดูมีค่ามากเกินความเป็นจริง.

ก. สร้างเรื่องเท็จให้เห็นเป็นจริงเป็นจังขึ้นมา.

ว. อาการที่เล่าเป็นจริงเป็นจังเหมือนกับรู้เห็นมาด้วยตนเอง เช่น พูดเป็นตุเป็นตะ.

ว. เป็นหลักฐานมั่นคง, เป็นชิ้นเป็นอัน, เป็นจริงเป็นจัง.

น. การเห็นเป็นเรื่องราวเมื่อหลับ, โดยปริยายหมายถึงการนึกเห็นในขณะที่ตื่นอยู่ ซึ่งไม่อาจจะเป็นจริงได้.

ก. นึกฝันถึงสิ่งที่ไม่อาจเป็นจริงได้.

น. ภาพที่ปรากฏให้เห็นผิดไปจากความเป็นจริง เช่น เห็นพยับแดดเป็นนํ้า เห็นเชือกเป็นงู.

(ยะถาพูตะ-) น. ความรู้ตามความเป็นจริง.

ก. รู้สึกสภาพที่เป็นจริง, รู้ตามความเป็นจริง, เช่น รู้เท่าสังขาร

สิ่งที่สามารถแสดงออกมาให้ปรากฏเป็นจริงเป็นจังมิใช่เป็นเพียงทฤษฎีเท่านั้น, สิ่งที่สามารถปฏิบัติได้, เช่น ต้องทำโครงการพัฒนาชนบทให้เป็นรูปธรรมด้วยการจัดให้มีนํ้ากินนํ้าใช้เป็นต้น.

ก. ทำให้เห็นผิดไปจากความเป็นจริง เช่น แสงแดดกล้าที่ปรากฏในระยะไกลลวงตาให้เห็นถนนลาดยางเป็นน้ำ.

ว. เรียกภาพที่ทำให้เห็นผิดไปจากความเป็นจริง ว่า ภาพลวงตา.

ก. แสดงกิริยาหรือวาจาเพื่อความสนุก เช่น พูดล้อเล่นอย่าถือเป็นจริงจัง, หลอกเล่น ก็ว่า.

น. การแสดงที่ลวงตาให้เห็นเป็นจริง, โดยปริยายหมายความว่า หลอกลวงเอา เช่น โดนคนเล่นกลเอาทองเก๊มาแลกกับทองจริง.

ว. ควรถือได้ว่าเป็นจริง, คล้ายกับที่เป็นจริง, เช่น เขาแสดงบทบาทในละครได้อย่างสมจริง

ตามความเป็นจริง เช่น เขาทำได้สมจริงอย่างที่พูดไว้

ว. คล้ายกับที่เป็นจริงมาก เช่น เขาเล่าถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อวานนี้ได้สมจริงสมจัง.

แสดงออกในลักษณะที่ไม่ตรงกับความเป็นจริง เช่น คนใจบาปสวมบทนักบุญ.

ก. ทำให้เห็นขนาด ระยะทาง เป็นต้น ผิดไปจากความเป็นจริง เช่น ที่แปลงนี้หลอกตา ดูเล็กนิดเดียวแต่มีเนื้อที่หลายไร่.

ว. ที่ทำให้เห็นขนาดหรือรูปร่างผิดไปจากความเป็นจริง เช่น เสื้อตัวนี้หลอกตา ใส่แล้วดูผอม กระจกหลอกตา.

(อัดถะกะวี) น. กวีผู้มีความสามารถในการแต่งร้อยกรองตามความเป็นจริง.

ก. พูดแสดงสรรพคุณหรือคุณวิเศษที่มิได้มีอยู่หรือให้เกินความเป็นจริง, พูดโดยยกหลักฐานซึ่งไม่มีอยู่จริงหรือที่บิดเบือนไปจากความจริงมาประกอบ.