*เขียว*

ว. รีบ, ด่วน, เร่ง.

ก. รีบไป, รีบมา, เคียว หรือ เครียว ก็ใช้.

ว. มีสีอย่างสีใบไม้สด, บางทีหมายถึงเขียวครามด้วย เช่น สุดหล้าฟ้าเขียว โกรธจนหน้าเขียว

กลิ่นเหม็นอย่างกลิ่นใบไม้สดบางชนิด เรียกว่า เหม็นเขียว.

ว. สีกากีแกมเขียว.

น. ชื่อชามสมัยก่อน สีเขียวปนครามอ่อน ๆ รูปก้นสอบ ปากผาย.

ว. มีสีอย่างสีเขียวปนครามอ่อน ๆ.

น. กลุ่มผู้หญิงที่แต่งตัวหลากสี เช่น ไปดูเขียว ๆ แดง ๆ นอกบ้านเสียบ้าง.

น. ชื่อแกงเผ็ดที่ใช้พริกขี้หนูสดแทนพริกแห้ง.

น. ชื่องูสีเขียวหลายชนิดหลายสกุลและหลายวงศ์ เช่น เขียวพระอินทร์ (<i> Chrysopelea ornata</i> Shaw) ในวงศ์ Colubridae ลำตัวเรียวยาว อาศัยตามต้นไม้และชายคาบ้านเรือน ออกหากินเวลากลางวัน มีพิษอ่อนมาก, เขียวหางไหม้ท้องเหลือง (<i> Trimeresurus albolabris</i> Gray) ในวงศ์ Viperidae ลำตัวอ้วนสั้น หางแดง ออกหากินเวลากลางคืน มีพิษอ่อนแต่เป็นอันตราย.

น. ชื่องูเขียวหลายชนิดในวงศ์ Viperidae ลำตัวอ้วนสั้น หัวโต คอเล็ก หลายชนิดปลายหางสีแดงหรือสีน้ำตาลซึ่งมีทั้งสีน้ำตาลอ่อนและน้ำตาลไหม้ ทุกชนิดออกหากินเวลากลางคืน มักมีนิสัยดุ มีพิษอ่อนแต่เป็นอันตราย เช่น เขียวหางไหม้ท้องเขียว (<i> Trimeresurus</i> <i> popeorum</i> Smith) ปาล์ม (<i> T. wiroti</i> Trutnau).

น. ชื่อปลาทะเลชนิด <i> Thalassoma</i> <i> lunare</i> (Linn.) ในวงศ์ Labridae ลำตัวยาวรี แบนข้าง สีเขียว และมีริ้วสีนํ้าเงินพาดขวางตลอดตัว ขนาดยาวได้ถึง ๒๐ เซนติเมตร บริเวณหัวมีแถบ ลวดลายสีม่วงแดง ครีบหางใหญ่สีเหลือง ปลายขอบบนและล่างสีแดง พบอาศัยอยู่ตามแนวหินปะการัง เมื่อขนาดยังเล็กมีพื้นสีนํ้าตาลแดงที่บริเวณกลางครีบหลังและโคนครีบหางมีจุดใหญ่สีดำ.

น. ชื่องูเขียวชนิดหนึ่ง. <i> (ดู เขียว ๓)</i>.

น. ชื่อมะม่วงพันธุ์หนึ่งของชนิด <i> Mangifera indica</i> L. ผลสีเขียว รสมัน.

<i>ดูใน เขียว ๒</i>.

น. ชื่อส้มพันธุ์หนึ่งของชนิด <i> Citrus reticulata</i> Blanco เปลือกบาง ผลสีเขียว รสหวาน.

<i>ดู ร่าน ๑</i>.

<i>ดู ปากจิ้งจก ๒</i>.

น. โสเภณี เช่น ผู้หญิงโคมเขียว บ้านโคมเขียว.

น. วิธีการที่นายทุนทำสัญญาซื้อขายข้าวหรือผลไม้ตามที่ตกลงกันกับชาวนา ชาวสวน หรือชาวไร่เมื่อข้าวลัดใบหรือผลไม้ยังอ่อนอยู่ โดยตกลงกันว่านายทุนจะได้ข้าวเปลือกหรือผลไม้นั้นไปหลังจากนวดข้าวแล้วหรือเมื่อผลไม้นั้นแก่เต็มที่แล้ว เช่น ตกเขียวลำไย, โดยปริยายหมายถึงการที่พ่อแม่รับเงินจากนายทุนซึ่งจ่ายให้เป็นค่าตัวเด็กผู้หญิงไว้ล่วงหน้า แล้วนายทุนจะมารับตัวเด็กไปเพื่อค้าประเวณีเป็นการใช้หนี้คืนให้แก่นายทุน.

ว. แสดงอาการโกรธจัด, ตาเขียว ก็ว่า.

ว. แสดงอาการโกรธจัด, ตาขุ่นตาเขียว ก็ว่า.

<i>ดู ย่านาง ๒</i>.

น. นํ้ามันชนิดหนึ่ง สีเขียวแกมนํ้าเงิน มีกลิ่นหอมฉุนคล้ายการบูร กลั่นได้จากใบของต้นเสม็ด (<i>Melaleuca cajuputi</i> Ponell) ใช้สำหรับทา นวด แก้เคล็ดบวมได้.

ก. พิมพ์สำเนาโดยการฉายแสงผ่านต้นฉบับที่เป็นกระดาษบาง ๆ ลงบนกระดาษที่เคลือบสารเคมีซึ่งไวต่อแสง ให้ปรากฏเป็นลวดลายสีขาวบนพื้นสีนํ้าเงินหรือลวดลายสีนํ้าเงินบนพื้นขาว.

น. สำเนาที่ทำขึ้นโดยวิธีการเช่นนี้.

ว. บวมชํ้าตามร่างกายเพราะถูกกระทบกระแทกอย่างแรง.

น. ชื่อแมลงหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Calliphoridae ลักษณะทั่วไปเหมือนแมลงวัน แต่ตัวโตกว่า ตาโตสีแดง อกและท้องสีเขียว หรือน้ำเงินเป็นมันวาว กินอาหารหลากหลาย ที่พบบ่อยตามบ้านเรือน คือ ชนิด <i>Chrysomyia megacephala</i> (Fabricius).

น. ยาแก้ไข้ ทำด้วยใบไม้ล้วน มีหลายชนิด เช่น ยาเขียวใหญ่ ยาเขียวเล็ก ยาเขียวมหาอุดม.

<i>ดูใน ยา ๑</i>.

<i>ดู รางจืด (๑)</i>.

ว. ไกลมากที่สุด เช่น เขาหนีไปอยู่สุดหล้าฟ้าเขียว ยากที่ใครจะตามไปถึง, สุดขอบฟ้า ก็ว่า.

ว. อาการที่เปล่งเสียงอย่างโกรธจัด เช่น เขาเข้าไปผิดจังหวะ หัวหน้ากำลังโกรธอยู่ เลยถูกตวาดเสียงเขียว, เสียงเกรี้ยว ก็ว่า.

ว. มีสีหน้าแสดงอาการโกรธจัด เช่น เขาโกรธจนหน้าเขียว

หน้าซึ่งแสดงอาการเจ็บปวดมากเพราะถูกบีบเป็นต้น, โดยปริยายหมายความว่า ถูกบีบหรือบังคับหนัก.

น. ชื่อปาล์มชนิด <i>Ptychosperma macarthurii</i> (H. Wendl. ex H. J. Veitch) H. Wendl. ex Hook. f. ในวงศ์ Palmae ก้านและใบเขียว.

<i>ดู กุแล</i>.

ว. มีกลิ่นเหม็นอย่างกลิ่นใบไม้สดบางชนิด.

น. ผักกาดเขียวปลีดองหวาน.

น. ชื่อกบขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ชนิด <i> Hoplobatrachus rugulosus</i> (Wiegmann) หรือ <i> Rana rugulosus</i> (Wiegmann) ก็มีใช้กัน ในวงศ์ Ranidae หลังสีน้ำตาลอมเขียวมีจุดสีน้ำตาลเข้มถึงดำกระจายทั่วไป ท้องสีขาวนวล กินแมลง เป็นชนิดที่มีแพร่หลายมากที่สุดในประเทศไทย.

น. ชื่อกบขนาดเล็กชนิด <i> Rana erythraea</i> (Schlegel) ในวงศ์ Ranidae ตัวสีเขียวมีแถบสีขาวพาดตามยาวลำตัว อาศัยอยู่ตามกอบัว จึงมีผู้เรียกว่า เขียดบัว และร้องเสียง “จิ๊ก ๆ ” บางครั้งจึงเรียกว่า เขียดจิก.

(กฺรด) น. ชื่อไม้เถาชนิด <i> Combretum</i><i> tetralophum</i> C. B. Clarke ในวงศ์ Combretaceae มักขึ้นในที่นํ้าท่วม เช่น ตามฝั่งนํ้าลำคลอง ใบโดยมากออกรอบข้อ ๒ หรือ ๓ ใบ ใบอ่อนสีม่วงดำ เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเขียว ผลมีสันแข็งเป็น ๔ ครีบ, เถาวัลย์กรด ก็เรียก

น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด <i> Abelmoschus</i><i> esculentus</i> (L.) Moench ในวงศ์ Malvaceae ผลสีเขียว ยาวประมาณ ๑๒ เซนติเมตร ใช้เป็นผัก, กระเจี๊ยบมอญ มะเขือทวาย หรือ มะเขือมอญ ก็เรียก.

น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด<i> Alocasia</i> <i> macrorrhizos</i> (L.) G. Don ในวงศ์ Araceae มีหัวใต้ดิน ต้นคล้ายบอนหรือเผือกแต่ใบมีขนาดใหญ่กว่า ก้านใบตอนล่างเป็นกาบสีเขียว ทั้งต้นใช้ทำยา หัวทำให้สุกแล้วกินได้, กระดาดขาว ปึมปื้อ เผือกกะลา หรือ เผือกโทป้าด ก็เรียก.

น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด <i> Xanthosoma</i> <i> nigrum</i> (Vell.) Mansf. ในวงศ์ Araceae ลักษณะคล้ายกระดาด [ <i> Alocasia macrorrhizos</i> (L.) G. Don ] ใบสีเขียวเข้มหรือม่วง โคนใบเว้าลึกคล้ายหัวลูกศร หัว ใบ และก้านกินได้.

น. กระดานใหญ่ทาสีดำหรือสีเขียว ใช้ชอล์กเขียน ใช้เป็นอุปกรณ์การสอน, ภาษาปากว่า กระดาน.

น. ชื่อไม้พุ่ม ๒ ชนิดในสกุล <i> Justicia</i> วงศ์ Acanthaceae ได้แก่ชนิด <i> J. gendarussa</i> Burm. f. ใบยาวรี ออกตรงข้ามกัน ลำต้น กิ่ง ก้านใบ และเส้นกลางใบสีม่วงดำ ใช้ทำยาได้, กระดูกดำ เฉียงพร้ามอญ หรือ สันพร้ามอญ ก็เรียก และชนิด <i> J. grossa</i> C. B. Clarke ดอกสีขาวอมเขียว ฝักยาว เปลือกแข็งและมีขน ผลแก่แตกตามยาว.

น. ชื่อนกขนาดเล็ก ในวงศ์ Estrildidae ปากสั้นหนารูปกรวยปลายแหลม หัวกลม ลำตัวอ้วนป้อม มีหลายสี ปลายหางแหลม ใช้หญ้าทำรังเป็นรูปกลมอยู่บนพุ่มไม้เตี้ย ๆ หรือกอหญ้า ปากรังอยู่ทางด้านข้าง กินเมล็ดพืช มีหลายชนิด ที่พบมาก คือ กระติ๊ดขี้หมู [ <i> Lonchura punctulata</i> (Linn.) ] ชนิดอื่น ๆ เช่น กระติ๊ดเขียวหรือไผ่ [ <i> Erythrura prasina</i> (Sparrman) ] กระติ๊ดแดงหรือสีชมพูดง [ <i> Amandava amandava</i> (Linn.) ] กระติ๊ดท้องขาว[ <i> Lonchura leucogastra</i> (Blyth) ], กะทิ ก็เรียก.