*ที่นอน*

ก. เย็บกรึงที่นอนเป็นระยะ ๆ เพื่อให้นุ่นเป็นต้นอยู่คงที่ไม่เลื่อนไปเลื่อนมา.

น. ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่ามีตีนเดียว ไม่มีสะบ้าหัวเข่า จึงต้องเดินเขย่งเกงกอย ชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคนที่นอนหลับพักแรมในป่า.

ก. ได้รับผลแห่งความดีที่ทำไว้แต่ปางก่อน (มักใช้เป็นสำนวนอุปมาแก่คนที่นอนกินนั่งกินสมบัติเก่า).

(เกฺรอะ) ก. แยกเอาแต่ส่วนที่เป็นนํ้าใสหรือส่วนละเอียดที่นอนก้นอยู่ด้วยเครื่องกรองมีผ้าหนาหรือกระดาษฟางเป็นต้น เช่น เกรอะนํ้าปลา เกรอะแป้ง.

(เกฺรอะ) ว. เป็นตะกอนทับถมอย่างของที่นอนก้นซับซ้อนอยู่ เช่น ตะกอนเกรอะ, เขรอะ หรือ เขลอะ ก็ว่า.

ก. กลิ้งหรือเสือกตัวไปมา เช่น นอนเกลือกกลิ้งอยู่บนที่นอน, เกลือก ก็ว่า

(เขฺรอะ, เขฺลอะ) ว. เป็นตะกอนทับถมอย่างของที่นอนก้นซับซ้อนอยู่ เช่น ตะกอนเขรอะ, เกรอะ ก็ว่า

ก. กิริยาที่เอามือหรือสิ่งอื่นกวนเพื่อทำสิ่งที่นอนก้นหรือที่เกาะกันอยู่เป็นกลุ่มเป็นก้อนให้กระจายขยายตัว หรือกวนสิ่งต่าง ๆ ให้เข้ากัน.

(คฺลัก) ก. ทำให้สกปรก เช่น ตัวเปื้อนอย่ามาคลักที่นอน.

(คฺวัก) ก. ดึงหรือล้วงสิ่งใดสิ่งหนึ่งออกมา, เอามือล้วงลงไปในที่ใดที่หนึ่ง แล้วเอาสิ่งที่อยู่ในนั้นออกมา, ใช้เครื่องมือปลายโค้งหรืองอทำอาการเช่นนั้น เช่น ควักหู, ใช้เข็มควักถักด้ายให้เป็นลวดลายต่าง ๆ เรียกว่า ควักลูกไม้, เอาเครื่องมือรูปพายขนาดเล็กตักสิ่งใดสิ่งหนึ่งขึ้นมา เช่น ควักปูน ควักกะปิ, (ปาก) ดึงเอาตัวออกมา เช่น ควักเอาตัวมาจากที่นอน.

ก. ยืนชิดข้างหลังผู้ใหญ่ที่นั่งอยู่หรือด้านหัวผู้ใหญ่ที่นอนอยู่ ถือว่าแสดงอาการไม่เคารพ เรียกว่า ยืนคํ้าหัว.

น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Bombax anceps Pierre var. cambodiense (Pierre) Robyns ในวงศ์ Bombacaceae ต้นคล้ายต้นงิ้วแต่เปลือกสีเทาดำ ดอกสีแดงคลํ้า ในผลมีปุยขาวใช้ยัดหมอนและที่นอนเป็นต้น.

ก. อาการที่นอนดิ้นบนพื้น แขนขาสะบัดไปมาอย่างแรง เช่น เด็กบางคนพอไม่ซื้อของเล่นให้ ก็ร้องไห้ชักดิ้นชักงอ.

ว. อาการที่นอนนิ่งอยู่กับที่เคลื่อนไหวไปไหนไม่ได้ในลักษณะที่หมดกำลังหรือเจ็บป่วยเป็นต้น ในคำว่า นอนแซ่ว, แอ้วแซ่ว ก็ว่า.

(ตฺรึง) ก. ทำให้อยู่กับที่ เช่น ตรึงตะปู ตรึงที่นอน ตรึงข้าศึก, ทำให้อยู่คงที่ เช่น ตรึงราคาสินค้าไว้, ติดอยู่ เช่น ตรึงใจ.

ว. อาการที่ตาเหลือกขึ้นและไม่กลับลงมาตามเดิม, อาการที่นอนหลับตาไม่ลง, อาการที่ตายแล้วยังลืมตาอยู่, อาการที่ตาไม่กะพริบ.

ว. อาการที่นอนตาค้างหรือนอนไม่หลับ.

ก. เคลื่อนตัวเข้าหาด้วยกำลังแรง เช่น โถมตัวลงบนที่นอน

ก. จัดที่นั่งที่นอน เช่น ทอดที่พระราชอาสน์.

ว. เรียกอาการที่นอนตรงที่ของคนตายซึ่งเกี่ยวดองเป็นญาติผู้ใหญ่และเคยนอนประจำตรงนั้น เพราะเชื่อว่าเป็นสิริมงคล ว่า นอนทับที่.

เครื่องใช้ เช่น ที่นอน ที่เขี่ยบุหรี่

น. ที่นั่งที่นอน มีลักษณะเหมือนมีฐานที่ทึบทั้ง ๔ ด้าน ไม่มีขารองรับ, ยกพื้น เช่น แท่นรับความเคารพ, ที่รองซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น แท่นที่บูชา, (ราชา) เรียกที่ประทับหรือที่บรรทมของพระมหากษัตริย์ว่า พระแท่น เช่น พระแท่นราชบัลลังก์ พระแท่นราชบรรจถรณ์.

(บันจะถอน) น. เครื่องลาด, เครื่องปู, ที่นอน.

(บันถอน) น. ที่นอน, เครื่องปูลาด.

ว. ที่นอนอยู่บนเบาะเมื่อยังเป็นเด็กแดง ๆ, โดยปริยายหมายความว่า ไร้เดียงสา เช่น ทำเป็นเด็กแบเบาะ.

ว. อาการที่นอนอยู่กับที่ ลุกไม่ไหว ในลักษณะที่หมดกำลังหรือเจ็บป่วยมีอาการเพียบเป็นต้น ในคำว่า นอนแบ็บ.

(แบหฺลา) ว. อาการที่นอนแผ่กางมือกางเท้า ในคำว่า นอนแบหลา เช่น อันข้าวเหนียวกินดีแต่ขี้เกียจ ลงนอนเหยียดแบหลาไม่ว่าขาน (นิ. พระปฐม).

(-ถอน) น. บรรถร, ที่นอน, เครื่องปูลาด.

น. สัตว์ชนิดหนึ่งมีรูปร่างคล้ายค่างแต่ใหญ่กว่ามาก ชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคนที่นอนหลับพักแรมในป่า เชื่อกันว่าเป็นผีโป่งชนิดหนึ่ง.

น. ผืนยางหรือพลาสติก ใช้ปูที่นอนหรือเบาะเป็นต้น.

น. ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่ามีตีนเดียว ไม่มีสะบ้าหัวเข่า จึงต้องเดินเขย่งเกงกอย ชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคนที่นอนหลับพักแรมในป่า.

ว. อาการที่นอนหงายมือตีนเหยียดออกไปเต็มที่.

ว. อาการที่นอนเหยียดแขนขาเต็มที่.

เครื่องกั้นเครื่องกำบัง เช่น พนังม้า คือแผ่นหนังสำหรับปิดข้างม้าทั้ง ๒ ข้าง พนังที่นอน คือแผ่นผ้าที่เย็บปิดกั้นรอบข้างที่นอนหรือกั้นภายในที่นอนให้เป็นช่อง ๆ เพื่อยัดนุ่นเป็นลูก ๆ พนังหมอน คือแผ่นผ้าที่เย็บปิดกั้นรอบหมอน.

ก. อาการที่นอนคว่ำ หน้าเชิด.

น. ที่นอนที่ยัดด้วยนุ่นเป็นต้น มักทำเป็นลูกฟูก.

(มันจะกะ, มันจา) น. เตียง, ที่นอน.

น. มุ้งที่มีรูปร่างอย่างจอมแห ใช้แขวนจากเพดาน ให้ชายด้านล่างคลุมเตียงหรือที่นอนจนถึงพื้นโดยรอบ.

น. ที่นอนทำคล้ายฟูก แต่ยัดนุ่นหลวม ๆ สำหรับเด็ก.

ก. บรรจุหรือใส่สิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยอัดดันหรือผลักดันเข้าไป เช่น ยัดที่นอน, บรรจุหรือใส่สิ่งที่ระบุไว้ด้วยอาการเช่นนั้น เช่น ยัดนุ่น ยัดกระสอบ ยัดเข้าห้องขัง, โดยปริยายหมายถึงบรรจุ ใส่ หรือ ให้ โดยอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น เอาเงินยัดให้เป็นสินบน ยัดความรู้ที่ให้โทษเข้าไปในสมอง

น. ที่นอน, ฟูก, ผ้าปู, ราชาศัพท์ใช้ว่า พระยี่ภู่.

โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น เยี่ยวรดที่นอน นกขี้รดหลังคา.

น. ตู้รถไฟที่มีที่นอนให้ผู้โดยสารนอนในเวลาค่ำคืน.

ว. เรียกอาการที่นอนตาค้างหรือนอนไม่หลับ ว่า นอนตาเริด

น. ชื่อแมลงหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Cimicidae ลำตัวแบนราบรูปไข่ ปีกลดรูปเหลือเพียงติ่ง ลำตัวยาว ๔-๕ มิลลิเมตร สีนํ้าตาลแดง พบซ่อนตัวอยู่ตามที่อับเช่นที่อยู่อาศัยของคนและสัตว์โดยเฉพาะเตียงนอน พื้นบ้าน ที่นอนหมอนมุ้ง ร่องกระดาน ดูดกินเลือดคนและสัตว์ ที่แพร่หลายมี ๒ ชนิด คือ ชนิด Cimex lectularius Linn. และชนิด C. hemipterus (Fabricius).

ก. เคลื่อนขึ้นจากท่านั่งหรือท่านอน เช่น ลุกจากเก้าอี้ลุกจากที่นอน, ตั้งขึ้น เช่น ขนลุก

เรียกผมตอนเหนือท้ายทอยของเด็กอ่อนที่นอนพลิกตะแคงตัวยังไม่ได้ มีลักษณะแหว่งเป็นแถบยาวตามขวาง คล้ายมีอะไรมากัดแทะไป ว่า ถูกผ้าอ้อมเลีย หรือ ผ้าอ้อมกัด

ที่นอน, ฟูก, เบาะ.