ไม้แข็ง | น. ไม้ตีระนาดมี ๒ ส่วน ส่วนที่ใช้มือถือทำด้วยไม้ไผ่เหลากลม ตอนปลายที่ใช้ตีพอกด้วยผ้าชุบยางรักเมื่อตีจะมีเสียงกังวาน ใช้เฉพาะระนาดเอก, โดยปริยายหมายความว่า วิธีการเฉียบขาด, อำนาจเด็ดขาด, เช่น เด็กคนนี้ต้องใช้ไม้แข็งจึงจะปราบอยู่. |
กระบอกเพลา | น. ไม้แข็งเช่นเต็งรัง ทำเป็นปลอกตอกอัดไว้ในรูดุมเกวียน สำหรับสอดเพลาเข้าในรูนั้นป้องกันมิให้รูดุมคราก. |
กระปั้วกระเปี้ย | ว. กระบั้วกระเบี้ย, กะปลกกะเปลี้ย, ไม่คล่องแคล่ว, ไม่แข็งแรง. |
กลองสองหน้า | น. ชื่อกลองชนิดหนึ่ง ลักษณะคล้ายเปิงมาง แต่ขนาดใหญ่และยาวกว่า ใช้ใบเดียวตีกำกับจังหวะในวงปี่พาทย์ไม้แข็ง เสภา และกำกับการบรรเลงเพลงเดี่ยวเครื่องดนตรีของวงปี่พาทย์. |
เกาลัด | น. ชื่อไม้ต้นขนาดเล็กชนิด<i> Sterculia</i><i> monosperma</i>Vent<i> </i>. ในวงศ์ Sterculiaceae ขอบใบเรียบ ดอกเล็ก สีชมพูอมเขียว เปลือกผลหนา ไม่มีหนาม เมื่อแก่จะปริแยกออกจากกัน เมล็ดเกลี้ยง สีนํ้าตาลแกมแดง เปลือกไม่แข็ง เนื้อในสีขาว กินได้. |
แก่น | น. เนื้อไม้แข็งและมีสีเข้ม อยู่ถัดกระพี้เข้าไป, เนื้อแท้, หลักสำคัญ เช่น แก่นพระศาสนา. |
แก้ว ๕ | น. ชื่อไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดกลางชนิด <i> Murraya</i> <i> paniculata</i> (L.) Jack ในวงศ์ Rutaceae ขึ้นตามป่าดิบ กิ่งก้านสีขาว ใบสีเขียวสดเป็นมัน ดอกสีขาว กลิ่นหอม เนื้อไม้แข็งใส เหนียว มีลาย ใช้ทำด้ามมีดและไม้ถือ. |
ของเหลว | น. ของที่ไม่แข็งมีลักษณะไหลได้อย่างนํ้า |
ง่องแง่ง | ว. อาการที่ร่างกายไม่แข็งแรงทำให้เดินหรือเคลื่อนไหวไม่ถนัด, กระง่องกระแง่ง ก็ว่า. |
ชิงชัน | น. ชื่อไม้ต้นชนิด <i> Dalbergia oliveri</i>Gamble ในวงศ์ Leguminosae เนื้อไม้แข็ง แก่นสีแดงเข้มถึงสีม่วงแก่, ประดู่ชิงชัน ก็เรียก. |
ตะเคียน, ตะเคียนทอง | น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด <i> Hopea odorata</i> Roxb. ในวงศ์ Dipterocarpaceae เนื้อไม้แข็ง ใช้ในการก่อสร้าง และขุดทำเรือ. |
เต็ง ๑ | น. ชื่อไม้ต้นชนิด <i> Shorea obtusa</i>Wall<i> </i>. ex Blume ในวงศ์ Dipterocarpaceae เนื้อไม้แข็ง ใช้ในการก่อสร้าง. |
เติ่ง | น. ที่สำหรับทอดลูกบาศก์ในการเล่นสกา มีลักษณะคล้ายครกตำหมาก ทำด้วยงาหรือไม้แข็ง มีรูข้าง ๆ สำหรับลูกบาศก์ออก. |
ทาก ๑ | น. ชื่อสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังพวกปลิง ในชั้น Hirudinea ลำตัวกลมยาวเป็นปล้อง ยืดหดได้มาก อาศัยบนบก ตามป่า ต่อมน้ำลายสร้างสารฮิรูดิน (hirudin) เมื่อดูดกินเลือดสัตว์เลือดอุ่นทำให้เลือดไม่แข็งตัว เช่น ชนิด <i> Haemadipsa interrupta</i> Moore ในวงศ์ Haemadipsidae, ปลิงบก ก็เรียก. |
พลุ้น | (พฺลุ้น) ว. อ่อน (ใช้แก่มะพร้าวที่กะลายังไม่แข็ง). |
ไม้ดำ | น. ชื่อไม้ต้นชนิด <i>Diospyros brandisiana</i> Kurz ในวงศ์ Ebenaceae เนื้อไม้แข็ง สีดำ ใช้ทำเครื่องเรือน. |
ไม้แดง | น. ชื่อไม้ต้นชนิด <i>Xylia xylocarpa</i> (Roxb.) W. Theob. ในวงศ์ Leguminosae เนื้อไม้แข็ง สีแดง ใช้ในการก่อสร้าง. |
ย่องแย่ง | ว. ไม่ถนัด, ไม่แข็งแรง, (ใช้แก่อาการเดินที่เหยียบไม่ถนัด), กระย่องกระแย่ง ก็ว่า. |
ระนาดเอก | น. ระนาดที่มีเสียงแกร่งกว่าระนาดทุ้ม ลูกระนาดโดยมากทำด้วยไม้ไผ่บง ไม้ชิงชัน หรือไม้มะหาด ฝานหัวท้ายและท้องตอนกลาง โดยปรกติมี ๒๑ ลูก รางระนาดมีรูปทรงคล้ายเปลญวน หัวตัดท้ายตัด มีเท้ารูปสี่เหลี่ยมคล้ายเชิงขันรับอยู่ใต้รางสำหรับตั้ง ไม้ตีมี ๒ อย่าง คือ ไม้แข็งใช้เมื่อต้องการเสียงแกร่งกร้าว และไม้นวมเมื่อต้องการเสียงเบาและนุ่มนวล. |
รัง ๑ | น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด <i>Shorea siamensis</i> Miq. ในวงศ์ Dipterocarpaceae เนื้อไม้แข็ง ใช้ในการก่อสร้าง. |
โรเร | ว. ร่วงโรย, ซบเซา, ไม่แข็งแรง, ไม่แน่นอน. |
สัก ๑ | น. ชื่อไม้ต้นชนิด <i>Tectona grandis</i> L.f. ในวงศ์ Labiatae เนื้อไม้แข็งและคงทน เหมาะแก่การสร้างบ้านและทำเครื่องเรือน ใบและเนื้อไม้ใช้ทำยาได้. |
หยวก ๑ | ไม่แข็งแน่น เช่น มีดเล่มนี้คมมาก ตัดกิ่งไม้ได้ง่ายเหมือนฟันหยวก |
เหลว | (เหฺลว) ว. เป็นนํ้า, ไม่แข็ง |
อ่อน | ไม่แข็ง, ยอมง่าย ๆ, รู้สึกสงสาร, เช่น ใจอ่อน |
อ่อนแอ | ว. มีกำลังน้อย, ไม่แข็งแรง, ไม่เข้มแข็ง. |