*เสี้ยน*

น. ชื่อไม้ต้น ๒ ชนิดในสกุล Xantolis วงศ์ Sapotaceae คือ ชนิด X. siamensis (H.R. Fletcher) P. Royen และชนิด X. burmanica (Collett et Hemsl.) P. Royen ดอกสีขาว ออกเป็นกระจุกตามกิ่ง ผลกลมรี ปลายมีติ่งแหลม ชนิดหลังก้านใบและก้านดอกยาวกว่าชนิดแรก.

น. แผลที่ถูกเสี้ยนหนามยอกแล้วกลายเป็นพิษ ทำให้มีอาการปวดผิดปรกติ.

น. ชื่อไม้ล้มลุกหลายชนิดในสกุล Cleome วงศ์ Capparaceae เช่น ผักเสี้ยนป่า ( C. chelidonii L.f.) ดอกสีม่วง, ผักเสี้ยนขาวหรือผักส้มเสี้ยน ( C. gynandraL.) ดอกสีขาว ยอดดองแล้วกินได้, และผักเสี้ยนผี ( C. viscosa L.) ดอกสีเหลือง ใช้ทำยาได้.

น. สิวเม็ดเล็ก ๆ หัวสิวมักขาว เมื่อบีบหัวสิวจะเคลื่อนออกมาลักษณะเหมือนเสี้ยน มีมากบริเวณจมูก.

น. เนื้อไม้ที่แตกเป็นเส้นเล็ก ๆ ปลายแหลมอย่างหนาม, เรียกสิ่งอื่นที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น หน่อไม้แก่มีเนื้อเป็นเสี้ยน

ข้าศึก เช่น สระทุกข์ราษฎร์รอนเสี้ยน (นิ. นรินทร์), เหือดเสี้ยนศึกสยาม สิ้นนาฯ (ตะเลงพ่าย).

น. ข้าศึก, ผู้ที่คิดคดทรยศต่อแผ่นดิน.

น. ข้าศึกศัตรูที่ก่อการร้าย.

น. ข้าศึกศัตรูที่ก่อความเดือดร้อนให้.

น. ชื่อไม้ต้นชนิด Diplospora singularis Korth. ในวงศ์ Rubiaceae ดอกสีขาว ออกเป็นช่อสั้นตามง่ามใบ ผลกลม.

น. ชื่อมดชนิด Dorylus orientalis Westwood ในวงศ์ Formicidae ลำตัวยาวประมาณ ๑ เซนติเมตร สีน้ำตาลแดง อาศัยอยู่ในดิน มักพบเป็นศัตรูของฝักถั่วลิสงในดินขณะยังไม่ได้เก็บเกี่ยว, แมลงแดง ก็เรียก.

น. ชื่อมะม่วงชนิด Mangifera caloneura Kurz ในวงศ์ Anacardiaceae ผลเล็ก เนื้อไม่มีเสี้ยน เมื่อสุกมีกลิ่นหอมแรง, ขี้ไต้ ก็เรียก.

หมด เช่น อันสมรรถมือผจญ จืดเสี้ยน (ตะเลงพ่าย).

(ฉะเหฺลียบ) น. ชื่อปลาทะเลชนิด Scomberoides tala (Cuvier) ในวงศ์ Carangidae ลำตัวแบนข้างและกว้างใกล้เคียงกับปลาสละ แต่มากกว่าปลาสีเสียดและปลาขานกยางซึ่งอยู่ในสกุลเดียวกัน ปากกว้าง ท้ายขากรรไกรบนยาวเลยแนวขอบหลังของตาเพียงเล็กน้อย เกล็ดเล็กยาวคล้ายเสี้ยนฝังแน่นในหนัง เส้นข้างตัวไม่มีเกล็ดที่เป็นสันแข็ง ครีบหลังตอนแรกมีก้านครีบแข็ง ๖-๗ ก้าน เรียงห่างกัน มีกระดูกเป็นหนาม ๒ อัน อยู่หน้าครีบก้นและพับซ่อนในร่องเนื้อได้ ลำตัวด้านบนสีเงินเทา ด้านข้างสีเงิน มีแต้มรูปไข่ยาวรีเรียงขวางอยู่ในแนวเส้นข้างตัว ๔-๘ แต้ม ขนาดยาวได้ถึง ๖๐ เซนติเมตร, เสลียบ ก็เรียก.

(ตฺระ-) ก. กอด, เกี่ยวพัน, เช่น ดุจมือไตรโลกยตระกอง เศิกเสี้ยนยากปอง จะป่ายจะปีนเปลืองตน (อนิรุทธ์), กระกอง ก็ว่า.

ก. ทำลายให้หมดสิ้น, ทำลายให้สิ้นเสี้ยนหนาม, ถอนรากถอนโคน ก็ว่า.

ก. ทำลายให้หมดสิ้น, ทำลายให้สิ้นเสี้ยนหนาม, ถอนต้นก่นราก ก็ว่า.

ดู เสี้ยนดิน.

เรียบร้อยปราศจากเสี้ยนหนามหรือความกระด้างกระเดื่อง เช่น บ้านเมืองสงบราบคาบ ตำรวจปราบโจรผู้ร้ายเสียราบคาบ.

ว. ราบเรียบ, หมดเสี้ยนหนาม.

ก. กรรมวิธีในการเสริมสวยโดยเอาครีมชนิดหนึ่งทาหน้าให้ทั่ว ทิ้งไว้ให้แห้ง พอครีมแห้งก็ลอกออกเป็นแผ่น โดยจะมีสิวเสี้ยนเป็นต้นติดมากับแผ่นครีมนั้น.

ก. เรียบร้อยปราศจากเสี้ยนหนามหรือความกระด้างกระเดื่อง เช่น บ้านเมืองสงบราบคาบ.

(สะหฺละ) น. ชื่อปลาทะเลชนิด Scomberoides commersonnianus Lacepède ในวงศ์ Carangidae ลำตัวแบนข้างและกว้างมาก ปากกว้าง ท้ายขากรรไกรบนยาวเลยแนวขอบหลังของตามาก เกล็ดเล็กยาวคล้ายเข็มหรือเสี้ยนฝังแน่นในหนัง บนเส้นข้างตัวไม่มีเกล็ดที่เป็นสันแข็ง ลำตัวสีเทา มีจุดดำใหญ่อยู่บนเส้นข้างตัว ๕-๘ จุด ตาเล็กอยู่ค่อนไปทางด้านสันหัว ขนาดยาวได้ถึง ๑.๕ เมตร, ฉละ ก็เรียก.